Spelbeschrijving

Tuscany is een uitbreiding op Viticulture, waarover we een hele tijd geleden al een (korte) recensie schreven. Tuscany kunnen we echter niet zomaar een uitbreiding noemen, het bevat maar liefst 12 uitbreidingen én een solovariant. De auteur raadt aan om al het materiaal gesloten in de doos te laten en niet meteen alles aan het spel toe te voegen. Zo vermijd je niet alleen een onoverzichtelijk geheel aan nieuwe dingen maar creëer je meteen een hele ontdekkingstocht. Laat je verrassen en voeg elke keer een nieuwe uitbreiding toe!

De 12 uitbreidingen zijn verdeeld onder drie grotere delen, waarbij het aan te raden is om eerst alle uitbreidingen uit deel 1 toe te voegen (in een willekeurige volgorde). Dit is belangrijk aangezien sommige uitbreidingen gebaseerd zijn op een voorgaande uitbreiding. Één van de eerste (mini-)uitbreidingen zijn de mama en papa kaarten. Elke speler krijgt nu zo’n koppel toegewezen en begint daardoor met een andere achtergrond. Terwijl de ene speler meer geld krijgt krijgt de andere misschien al een structuur om te beginnen! Met de eigendommen kan je dan weer beslissen om één (of meerdere) velden te gaan verkopen om plots een hele som geld ter beschikking te krijgen. Je kan er later uiteraard voor kiezen om die velden terug te kopen indien je ze toch wenst te gebruiken. De patronage kaarten geven je een opdrachtkaart waarmee je aan het einde nog extra punten kan verdienen als je vb. een bepaald aantal structuren gebouwd hebt, al moet je die kaart dan wel eerst activeren door jouw patroon een willekeurige wijn van 5 jaar oud te leveren. Tenslotte heb je in deel één nog gevorderde bezoekerskaarten die het geluk van de kaarten grotendeels wegnemen, aangezien die nieuwe kaarten altijd goed zijn: zowel aan het begin als aan het einde van het spel.

In deel twee worden er nog nieuwe bezoekerskaarten aan het spel toegevoegd, deze keer met volledig nieuwe regels. Deze kaarten zetten deuren open voor strategieën die in het originele spel onmogelijk waren. De gele en blauwe bezoekerskaarten kunnen nu ook weggelaten worden. Een volgende grote verandering is het nieuwe speelbord waarbij nu niet enkel in de zomer en de winter maar ook in de lente en de herfst werkers worden geplaatst! Alle seizoenen worden nu actief gespeeld. Wanneer je naar het volgende seizoen past krijg je – afhankelijk van het uur dat je opstaat – nieuwe kaarten of andere leuke extra’s (vb. dat je druiven extra rijpen!). De volgorde van passen wordt vanaf nu ook belangrijk: je werkers worden meteen van het bord gehaald waardoor je plots interessante plaatsen creëert voor je tegenstanders, maar anderzijds kan je nu als eerste kiezen wanneer jij volgende keer aan de beurt komt. De nieuwe seizoenen creëren uiteraard ook nieuwe acties, zoals een landkaart waarop je kaarten kan verdienen en aan het einde graag meerderheden hebt om extra punten binnen te sprokkelen. Er is voortaan ook nog een manier om je wijn (en zelfs je kaarten) rechtstreeks te verkopen voor punten, zo is vanaf nu ook je overschot nog iets waard. Tenslotte is het scorespoor verlengt, eindigt het pas bij 25 punten en is er geen maximumlimiet meer wat de punten betreft. Een andere uitbreiding voegt dan weer speciale werkers toe. Niemand is uniek, toch? Een chef kan zomaar iemand anders van zijn plaats duwen om een actieveld te gebruiken, terwijl de politicus in ruil voor 1 lire nogmaals de bonus kan benutten. De verkoper laat je toe om een extra kaart te trekken, de reiziger kan je inzetten in voorbije seizoenen en de postman kan je in een toekomstig seizoen inzetten. Zo zijn er maar liefst 11 nieuwe werkers met elk hun eigen eigenschap, maar let op: er doen er slechts 2 mee per speelsessie. Tenslotte heb je in dit tweede deel ook nog nieuwe structuren in de vorm van kaarten, deze kunnen je bepaalde voordelen geven tijdens het spel, een nieuwe actieplaats die enkel jij kan benutten of extra inkomen (of punten) aan het einde van elk jaar.

In het derde deel komt de maffia opdagen, alle spelers krijgen een goed waarin de maffia handelt. Telkens wanneer jouw grote werker aan het werk wordt gezet zal je al dan niet moeten ruilen. Van zodra er een tegenstander in de buurt is ben je verplicht om te ruilen, anders kan je daar voor kiezen. Wie aan het einde het meest waardevolle goed heeft krijg 2 bonuspunten, het slechtste goed is één punt waard. Met de arboriculture uitbreiding kan je nu ook wat bijverdienen met de verkoop van ketchup en olijfolie. Je werkers zijn echter niet altijd blij met dat extra werk en hun humeur zakt, met alle gevolgen van dien. Maar wees gerust: af en toe een appeltje serveren doet wonderen. De allerlaatste uitbreiding laat je toe om ook kaas te verkopen. Hoe meer koeien op je erf, hoe meer kaas je kan produceren. Net zoals je wijn zal ook je kaas rijpen aan het einde van het jaar, maar pas op: niet té lang, anders wordt die rot! Hoe beter je kaas, hoe meer punten je zal verdienen wanneer je dit kan aanbieden aan een geïnteresseerde koper.

Onze mening

Viticulture was al een goed spel, nadat we de uitbreiding ontvingen voegden we al meteen een eerste mini-uitbreiding toe. We kregen al snel de commentaar van medespelers: “Is dat alles? Zo’n grote, dure doos voor iets dat nauwelijks verandering brengt?” Nee hoor, dat is dus helemaal niet alles! Die papa en mama kaartjes voegen weinig toe maar zijn voor ons (bijna) onmisbaar geworden. Het is gewoon zo’n leuk extraatje dat iedereen met een andere basis begint, zonder daarbij het gevoel te hebben dat de ene beter af is dan de andere. Dat geldt zowat voor alle uitbreidingen in het eerste deel, ze zijn leuk maar brengen geen grote verandering aan het spel. Het zorgt ervoor dat je het spel alleen maar beter leert kennen en je steeds meer zin krijgt om nieuwe uitbreidingen toe te voegen. De opdrachtkaartjes zijn leuk in die zin dat je punten kan verdienen door een willekeurige wijn te leveren, maar voor de opdracht zelf ben je soms ook wat afhankelijk van je tegenspelers. De grote veranderingen komen pas in het tweede deel, met name met het nieuwe bord. Het is ongeveer tijdens die speelsessies dat Viticulture evolueerde van een ‘heel goed’ spel naar mijn absolute nummer één van het moment. Er zijn nu zoveel (extra) mogelijkheden, verschillende strategieën, … Ik denk maar aan de nieuwe bezoekerskaarten, maar ook de volgorde van het passen of de nieuwe structuren. De speciale werkers zijn ook telkens heel leuk, aangezien je er slechts twee per speelsessie kan toevoegen wordt de herspeelbaarheid alleen maar groter: je wilt ze toch allemaal is gebruikt hebben, niet? Terwijl het tweede deel grote veranderingen aan het spel brengt voegt het derde deel alleen maar extra’s toe. Je kan tijd investeren in het maken van extra ketchup en/of olijfolie, maar het is helemaal geen noodzaak om een goed draaiend wijnbedrijf te runnen. We speelden het inmiddels heel wat keren, er staan ons nog twee speelsessies te wachten: de maffia en de kaasboeren moeten we nog spelen. Maar één ding staat vast, ook na die sessies zal Viticulture + Tuscany nog vaak op tafel verschijnen. Met zo’n geweldige uitbreiding zou je bijna het materiaal vergeten benoemen, maar ook dat is een extra woordje waard. Alle speciale werkers zijn unieke figuurtjes geworden en het ziet er allemaal weer heel leuk uit. Bovendien is de doos handig verdeeld zodat elke uitbreiding een apart plaatsje krijgt.

Conclusie: Viticulture was al goed, maar met Tuscany wordt het een waar avontuur!

Tuscany – Expand the world of Viticulture

Auteur: Jamey Stegmaier
Uitgever: Stonemaier Games
Aantal spelers: 1 – 6
Tijdsduur: ± 120 min.
Vanaf 14 jaar