Spelbeschrijving

In Royals keren de spelers even terug naar de 17de eeuw, waar ze elk in de huid kruipen van een nobel figuur en heerser van Europa proberen te worden. Verzamel de juiste landkaarten en kom aan de macht in de vele Europese steden. Versla je tegenstanders en zorg dat jij een Europese meester wordt doorheen de drie tijdperken. Afhankelijk van je macht en je posities zal je bonussen verkrijgen.

Als je aan de beurt bent ben je verplicht om nieuwe kaarten op hand te nemen. Je hebt daarbij twee opties: of je neemt drie landkaarten, of je neemt één landkaart en één intrigekaart. Bij de landkaarten kan je steeds kiezen tussen drie openliggende kaarten of de gedekte stapel. Na deze actie kan je ook één of meerdere kaarten uitspelen om zo enkele posities op het bord in te nemen. Elke stad heeft twee vacante posities, elk van die posities vraagt een bepaald aantal landkaarten. Door dat aantal kaarten (in de bijhorende kleur) uit te spelen kan je één van jouw blokjes op die stad leggen. Bovendien kan je ook meteen een blokje leggen op de bijhorende edele. Als je de eerste bent om in die stad een blokje te leggen mag je meteen de bijhorende stadsbonus nemen, dit zijn al meteen je eerste punten. Wanneer een stad reeds bezet is door een blokje van een tegenstander kan je deze stad overnemen, je zal dan bovenop de normale kostprijs ook nog een intrigekaart in de juiste kleur moeten uitspelen! Het blokje van je tegenstander wordt vervolgens aan de kant geschoven: jij wordt de nieuwe heerser in dat gedeelte van de stad. De stadsbonus wordt in dit geval niet doorgegeven, die blijft bij de eerste eigenaar.

Van zodra de stapel landkaarten uitgeput is volgt een tussentijdse puntentelling. In elk van de vier landen wordt er gecontroleerd wie de meeste macht heeft, deze speler krijgt de bijhorende puntenfiche. Ook diegene die op de tweede plaats komt wordt nog beloond, maar voor de overigen blijft er helaas niets over. Na deze puntentelling wordt de stapel geschud en gaat het spel gewoon verder, na de derde puntentelling eindigt het spel. Ook tijdens het spel zijn er punten te sprokkelen, naast de eerder vermelde stadsbonussen kan je ook een landbonus verkrijgen door in elke stad van een bepaald land vertegenwoordigt te zijn. Tenslotte kan je ook een bonus krijgen van zodra je een blokje hebt liggen op elke edelman. Aan het einde van het spel worden deze edelen verdeeld onder de spelers, elke edele gaat naar de speler die er de meerderheid heeft. Bij een gelijke stand word ‘de puzzel’ uit elkaar gehaald waardoor beide spelers een half schilderij, en dus de helft van de punten krijgen. Diegene die in totaal de meeste punten heeft wint het spel.

Onze mening

Royals is een puur meerderhedenspel dat velen op een andere manier beginnen. Sommigen gaan in het begin meteen voor vele (en vaak ook kleine) stadsbonussen terwijl anderen meteen sparen om later een grotere slag binnen te halen. Als je er echt met de overwinning vandoor wil dan kan je maar best de beide manieren combineren en proberen zo veel mogelijk in het oog te houden. De stadsbonussen zijn zeer gegeerd in het begin, later moet je ook aandacht besteden aan de landbonussen, de tussentijdse tellingen en vooral: de meerderheden op de edellieden. Wij ontdekten gedurende onze speelsessies dat het niet bij iedereen in de smaak valt: je neemt kaartjes en met wat geluk heb je dan setjes waarmee je een blokje kan leggen. Het voelt bovendien erg abstract aan. Als je dan ook niet erg geïnteresseerd bent in meerderheden kan je er beter niet aan beginnen. Anderen waren dan weer enthousiaster, je kan wel wat geluk gebruiken bij het nemen van de kaarten, maar je probeert uiteraard het beste uit je kaarten te halen. Daarover zijn de meningen dus zeer verdeeld, maar wij hebben het spel met veel plezier gespeeld en leggen het graag nog eens op tafel.

Het materiaal heeft daar zeker iets mee te maken. Het opzetten is snel gedaan: alle bonussen hebben een unieke vorm en kleur en er staat erg duidelijk aangeduid waar alles moet komen te liggen. De edellieden in de vorm van een puzzel zijn erg leuk gevonden. Je leest in vele spelregels dat je de punten moet verdelen bij een gelijke stand, nu kan je dat ook letterlijk doen! Het deck zal je wel moeten voorbereiden naar gelang het aantal spelers, iets zeer belangrijk dat nogal gemakkelijk vergeten wordt. Dat aangepast deck maakt wel dat het spel in balans is met de verschillende spelersaantallen. Ondanks het aangepaste deck kon het spel ons met twee spelers toch niet boeien, de spanning voor het behalen van meerderheden is totaal verdwenen. Als je tegenstander de meerderheid heeft ga je automatisch met de tweede plaats lopen van zodra je er één blokje bezit, je hoeft geen schrik te hebben dat een andere speler ook die nog van je af snoept!

Conclusie: Royals is eenvoudig expertspel voor diegenen die houden van meerderheden!

Met dank aan ABACUSSPIELE!

Royals

Auteur: Peter Hawes
Uitgeverij: Abacusspiele
Aantal spelers: 2 – 5
Tijdsduur: ± 60 min.
Vanaf 10 jaar

Spelbeschrijving

7 Wonders: Babel is de derde uitbreiding op de bekende klassieker “7 Wonders”. 7 Wonders: Babel bestaat uit twee uitbreidingen die je zowel afzonderlijk als samen aan het basisspel kan toevoegen. Enerzijds heb je ‘De Toren van Babel’, waarbij de spelers samen zullen bouwen aan een gemeenschappelijke toren. Elke tegel zal invloed hebben op alle spelers, zowel positief als negatief! Ook in de tweede uitbreiding, genaamd ‘De Grote Projecten van Babel’, zullen de spelers samen aan eenzelfde project bouwen. Als het project slaagt worden alle helpers beloond, als het niet slaagt worden diegenen gestraft die niet wilden helpen!

Aan het begin van het spel wordt het bord van de ‘Toren van Babel’ op tafel gelegd. Nadat de spelers hun wonder hebben gekregen krijgen ze elk drie tegels. De spelers kiezen één van die tegels en geven de andere twee door aan hun rechterbuur. Ook hun tweede tegel wordt op deze manier gekozen, de laatste tegel waarmee jij het spel zal moeten doorkomen krijg je daarna van je linkerbuur. Tijdens het spel kan je een kaart nu ook op de aflegstapel leggen om één van je tegels te bouwen aan de toren. Hierdoor heb je nu vier mogelijkheden elke beurt: een kaart uitspelen, aan je wonder bouwen, een kaart afleggen voor 3 munten of een kaart afleggen om aan de toren te bouwen! Als meerdere spelers tegelijkertijd een tegel uitspelen bepaalt het nummer op de tegel in welke volgorde ze rond de toren gelegd worden. Het effect van alle zichtbare tegels (afhankelijk van het spelersaantal 3 of 4) is steeds van toepassing op alle spelers. Dat effect kan betekenen dat alle kaarten in een bepaalde kleur duurder of goedkoper worden of dat je nu meer/minder zal moeten betalen om grondstoffen van je buren te kopen. Met wat geluk krijg je dankzij zo’n tegel een (tijdelijke) extra grondstof of krijg je wat extra geld als je een gilde bouwt. Aan het einde van het spel krijg je 2, 5 of 10 extra punten naar gelang het aantal tegels dat je hebt uitgespeeld.

Voor de tweede uitbreiding wordt er aan het begin van elke eeuw een groot project op tafel gelegd, het aantal deelnamefiches bedraagt één minder dan het aantal spelers. De kost om aan het project deel te nemen staat links bovenaan het project vermeld. Als je een kaart uitspeelt in dezelfde kleur als het project kan je vervolgens een extra kost (in munten en/of grondstoffen) betalen om een deelnamefiche te ontvangen. Aan het einde van de eeuw wordt er gecontroleerd of het project vervolledigd is of niet. Als alle deelnamefiches van het project verdwenen zijn is het afgewerkt en krijgen de deelnemers een bijhorend voordeel. Deze beloning kan bestaan uit geld, militaire fiches of puntenfiches, maar ook uit fiches die je in één van de volgende eeuwen kan inzetten om een gratis kaart uit te spelen! Als het project niet vervolledigd is krijgen de deelnemers niets maar worden diegenen die niet geholpen hebben gestraft! Hierdoor kan het zijn dat je munten of militaire puntenfiches moeten afleggen, maar met wat pech moet je misschien wel één van je grondstofkaarten verwijderen!

Onze mening

Aangezien we 7 Wonders nog steeds graag op tafel leggen waren we erg benieuwd naar deze nieuwe uitbreiding, en het is misschien wel de beste uitbreiding tot nu toe. De toren van Babel brengt iets heel nieuws in het spel: de tegel die jij uitspeelt heeft ook invloed op al je tegenstanders! Als je tegel een positief effect heeft dan probeer je er voor te zorgen dat je zelf ten volle van dat voordeel kan genieten zonder dat je medespelers daar te veel van kunnen profiteren. Een tegel met een negatief effect creëert min of meer hetzelfde effect, je probeert dat je zelf zo min mogelijk last hebt van dat nadeel. Het heeft wel nut om je tegels te bouwen, de punten die je er op het einde mee kan verdienen zouden wel eens de doorslag kunnen geven! Ook de uitbreiding met de grote projecten is heel nieuw in het spel. Doe je mee of niet? De straf die er bij hoort wil je meestal vermijden want die kan nogal zwaar doorwegen, maar misschien wil je de kost van dat project helemaal niet betalen. Het zorgt voor vele extra beslissingen. Het materiaal is van degelijke kwaliteit maar het is helaas nogal veel materiaal om gemakkelijk in de doos te krijgen.

Conclusie: 7 Wonders Babel is een uitbreiding dat 7 Wonders nieuw leven inblaast!

Met dank aan Asmodee België!

7 Wonders: Babel

Auteur: Antoine Bauza
Uitgever: Repos Productions
Aantal spelers: 2 – 7
Tijdsduur: ± 45 min.
Vanaf 10 jaar

Spelbeschrijving

In ZhanGuo ben je de missionaris van de keizer, je hebt de belangrijke maar moeilijke opdracht gekregen om mee te werken aan het proces om één keizerrijk te maken. Je zal moeten meewerken aan de stadsmuren en alle infrastructuren. Je hebt slechts vijf ronden de tijd om het allerbeste uit je kaarten te halen. Verbeter je persoonlijke krachten, richt gebouwen op, vraag versterking of verplaats je soldaten.

Aan het begin van elke ronde krijgen alle spelers 6 kaarten op hand. Elk om beurt zullen de spelers één van deze kaarten uitspelen, na 6 beurten is de ronde dus alweer gedaan. Een kaart kan je inzetten op twee manieren: onder je persoonlijk spelersbord schuiven om bepaalde krachten te krijgen of op het speelbord leggen om één van de zes mogelijke acties uit te voeren. Als je een kaart onder je spelersbord schuift krijg je markers in dezelfde kleur als je kaart (je krijgt aan het begin 2 oranje, 2 beige en 2 bruine kaarten). Als dit de tweede of derde kaart in hetzelfde gebied is krijg je meerdere markers maar ontstaat er ook onrust in dat gebied. Als er té veel onrust aanwezig is kan je in die regio geen paleizen meer bouwen of niet meer profiteren van de voordelen van die kaarten. De kaarten onder je spelersbord geven je bepaalde voordelen bij het uitvoeren van de acties. Telkens je één van die acties uitvoert leg je een kaart op het speelbord, de waarde (en dan vooral: of die stijgt of daalt) zal bepalen of je van de voordelen op je spelersbord zal kunnen genieten of niet. De eerst mogelijke actie is het bouwen van stadsmuren, hiervoor heb je werkers uit verschillende gebieden nodig. Hoe meer werkers, hoe sterker je muur en hoe meer punten je aan het einde kan verdienen. Ook om een paleis te bouwen heb je werkers nodig, je krijgt dan meteen even veel punten als het aantal kaarten onder je spelersbord. Het verbaast je niet dat je met een andere actie werkers kan in dienst nemen. Anderzijds kan je ook soldaten in dienst nemen, voorgesteld door witte, grijze en rode blokjes. Deze blokjes kan je met een andere actie van plaats veranderen, van zodra je drie verschillende blokjes in eenzelfde gebied hebt kan je ze spenderen om een gouverneur te sturen naar het bijhorende gebied op het speelbord.

Tijdens het spel houd je best de opdrachten in de gaten, aan het begin van het spel wordt bepaald aan welke voorwaarden je moet voldoen om extra punten te krijgen. Je ziet er o.a. in welke gebieden je gouverneurs en paleizen moet plaatsen, maar ook waar je stadsmuren moet oprichten. Als je aan die opdracht voldoet leg je je schijfje erbij, als je aan twee of drie opdrachten in dezelfde regio voldoet wordt de som van die punten zelf vermenigvuldigd met twee of drie! Na 5 ronden eindigt het spel, naast de puntentelling van de opdrachten wordt er ook in elk gebied gecontroleerd wie de meerderheid aan gouverneurs heeft. Ook daarmee kan je nog 9 punten per gebied (+ 3 punten per gouverneur) scoren. Tenslotte worden de scorekaarten bij de stadsmuren geteld, hoe sterker je muur, hoe beter die score. Diegene die daarna de meeste punten heeft wint het spel!

Onze mening

ZhanGuo is een expertspel met vele kleine regeltjes, wees ervan bewust dat in de spelbeschrijving hierboven heel wat details ontbreken, maar we kiezen er dan ook voor om een algemene beschrijving te geven. Tijdens het spelen heb je echter helemaal niet het gevoel dat je een moeilijk spel speelt, alle acties staan erg duidelijk geïllustreerd op de kaarten en op het speelbord. Het is daarom ook erg duidelijk om uit te leggen en het speelt vervolgens heel vlot. Het spel winnen is dan weer een andere zaak, er zit zodanig veel in dit spel dat het steeds een hele uitdaging vormt om het optimaal te spelen. Je wilt kaarten gebruiken om vele krachten te krijgen, maar als je veel kaarten onder je spelersbord schuift heb je nog maar weinig kaarten over om acties uit te voeren. Je zal dus moeten zoeken naar de gulden middenweg! Je gaat ook op zoek naar goede combo’s, schuif krachtige kaarten onder je spelersbord en profiteer dan volop van je krachten door de bijhorende acties uit te voeren. Aangezien de waarde van de kaart van belang is als je een kaart speelt zal je goed moeten plannen, al ben je ook wel wat afhankelijk van de andere spelers: misschien speelt je voorganger net een kaart waardoor jij niet meer kan stijgen? Dan zal je gauw een ander plannetje moeten bedenken!

Het spel speelt steeds anders, zowel de opdrachten als de scorekaarten bij de stadsmuren zijn steeds verschillend. Na enkele speelsessies hebben we toch het gevoel dat we het spel steeds op een andere manier speelden, de bovengenoemde variatie en de grote verscheidenheid van de kaarten leiden je steeds in een andere richting. We hebben wel gemerkt dat het erg belangrijk is om te voldoen aan de opdrachten, als je daar weinig scoort is de kans erg klein dat je het spel zal winnen. Naar ons gevoel komt ZhanGuo het best tot zijn recht met vier spelers, al viel het spel ook met 2 en 3 spelers in de smaak. Het streven naar de meerderheid gaat heel anders maar vooral de concurrentie op de stadsmuren is groot: er zijn per stadsmuur slechts drie plaatsen! Met drie is die concurrentie er enkel nog wat betreft de sterkte van de stadsmuren maar met twee spelers kan je niet meer spreken van concurrentie. ZhanGuo is bovendien voorzien van mooie en vooral heel gebruiksvriendelijke illustraties.

Conclusie: ZhanGuo behoort zeker tot de betere spellen dat we de laatste tijd speelden, een toppertje!

Met dank aan What’s Your Game!

ZhanGuo

Auteurs: Marco Canetta & Stefania Niccolini
Uitgever: What’s Your Game?
Aantal spelers: 2 – 4
Tijdsduur: ± 90 min.
Vanaf 12 jaar

Spelbeschrijving

Het is tijd voor een lekkere sushi-lunch. Terwijl we aan de lopende band zitten nemen we het ene na het andere sushi gerecht, in een ultieme poging om de lekkerste menu samen te stellen! Een lekkere nigiri – liefst gedompeld in wat wasabi -, een set sashimi en graag veel dumplings en maki rolls. Vergeet niet om je menu af te sluiten met een heerlijk toetje, de pudding!

Afhankelijk van het aantal spelers krijgt iedereen 7 tot 10 kaarten op hand, vervolgens kiezen alle spelers één kaart en maken ze die gelijktijdig bekend. De overige handkaarten worden doorgegeven aan je linkerbuur. Met de verkregen kaarten doe je daarna weer hetzelfde: één kaart kiezen, gelijktijdig bekendmaken en de resterende kaarten doorgeven. Een wasabi kaart levert op zich geen punten op maar is in vele situaties wel interessant om te nemen. De volgende nigiri die je zal nemen moet je namelijk op die wasabi kaart leggen, waardoor de puntenwaarde van die nigiri verdrievoudigd wordt. Een inktvis zal zo dus 9 punten waard zijn in plaats van de gebruikelijke drie. Ook de eetstokjes leveren geen punten op, maar je kan ze in een volgende beurt inruilen om twee kaarten tegelijkertijd te kiezen. De stokjes komen vervolgens weer in het spel en kunnen mogelijk nog door andere spelers gebruikt worden. Na het doorgeven van de laatste overgebleven kaart leg je de ontvangen kaart bij je andere verzamelde kaarten, dit is het einde van de eerste ronde. Tijd voor een puntentelling. Elke soort sushi scoort op een andere manier. Nigiri kaarten leveren het vermelde aantal punten op (1 tot 3), gedompeld in wasabi wordt die score dus verdrievoudigd. Voor andere sushi gerechten moet je sets maken, zo krijg je 5 punten voor een set van twee tempura kaarten en 10 punten voor een set van drie sashimi kaarten. Dumplings zijn ook zeer geliefd, daarbij geldt: hoe meer, hoe beter. Afhankelijk van het aantal dumplings in je bezit kan je er 1 tot 15 punten mee verdienen! Tenslotte wordt er vergeleken wie de meeste maki rolls heeft, die speler krijgt 6 punten. De speler met de tweede meeste krijgt nog een troostprijs van drie punten.

Na de puntentelling worden alle sushi’s op de aflegstapel gelegd, enkel de kaarten met pudding blijven voor de spelers liggen. Op deze manier wordt er ook een tweede en een derde ronde gespeeld. Je kan er eventueel voor kiezen om de kaarten in de tweede ronde in de andere richting door te geven. Pas tijdens de laatste puntentelling worden ook punten uitgedeeld voor de pudding kaarten. De speler met de meeste pudding ontvangt 6 punten maar diegene met de minste pudding verliest 6 punten! Bij een gelijke stand worden de (min)punten verdeeld. Diegene die daarna de meeste punten heeft behaald wint het spel.

Onze mening

Je wordt al meteen vrolijk van de leuke en schattige illustraties, alweer een tinnen doosje van White Goblin dat er erg goed uit ziet. De spelregels zijn erg duidelijk geschreven, met een handig overzichtje achteraan om alles even op te frissen. Ondanks de eenvoud van de spelregels staat alles toch duidelijk beschreven zodat ook niet-spelers meteen aan de slag kunnen. De punten dat je met elk type sushi kan scoren staat ook op de kaart, je hoeft dus niet steeds terug te grijpen naar de spelregels. Deze filler is ideaal om mensen kennis te laten maken met het draft principe en is bovendien een ideaal tussendoortje voor iedereen die graag eens een spel op tafel legt. Het is eenvoudig en snel, maar toch heb je de nodige diepgang. Je probeert zelf uiteraard de beste menu samen te stellen, maar je houdt uiteraard ook in de gaten wat je buren aan het opbouwen zijn. Misschien kan je daar wel een stokje voor steken door ervoor te zorgen dat die geen set meer kan vormen? Of kies je toch je eigen weg? Het toetje, de pudding, zorgt hier wel degelijk voor de kers op de taart. Het levert dan wel geen punten op na de eerste en de tweede ronde, maar het is echt wel nuttig om aan het einde de meeste pudding te hebben. Of toch om er voor te zorgen dat je niet overblijft met de minste pudding, je wilt kost wat kost vermijden dat je 6 punten moet inleveren! Het zorgt dus voor een rode draad doorheen de drie rondes.

Een draft spel is in de meeste situaties leuk vanaf 3 spelers, maar Sushi Go kon ons zeker ook overtuigen met twee spelers! Het voegt een aantal elementen toe die je niet hebt met grotere spelersaantallen, je kan namelijk redeneren welke kaarten terug bij jou zullen komen. Er is ook een variant voorzien met een fictieve derde speler waarbij de spelers elk om beurt een kaart voor de dummy speler zullen moeten kiezen, zowel de variant als het basisspel hebben hun charmes. Deze filler zal bij ons (onafhankelijk van het aantal spelers) wellicht nog vaak op tafel verschijnen!

Conclusie: Sushi Go is een eenvoudige, snelle en vooral super leuke filler!

Met dank aan White Goblin Games!

Sushi Go!

Auteur: Phil Walker-Harding
Uitgever: White Goblin Games
Aantal spelers: 2 – 5
Tijdsduur: ± 15 min.
Vanaf 8 jaar

Spelbeschrijving

In The Golden Ages staat elke speler aan de leiding van een hele beschaving. Doorheen de vier tijdperken zal je je beschaving ten volle laten ontwikkelen, daarvoor ga je technologieën ontwikkelen, kunstenaars opleiden en gebouwen oprichten. Het belangrijkste mag je echter niet uit het oog verliezen: nieuwe continenten ontdekken en steden oprichten in afgelegen gebieden!

Aan het begin van een tijdperk zullen de spelers elk om beurt een continenttegel op het speelbord leggen, de wereldkaart ziet er steeds groter uit! In het eerste tijdperk plaats je je hoofdstad met drie soldaten op deze tegel, vanaf de volgende ronden kan je kiezen of je jouw hoofdstad al dan niet verplaatst. Daarna voeren alle spelers elk om beurt één van de 8 mogelijke acties uit tot wanneer alle spelers een gouden eeuw gestart zijn. Voor vier van die acties heb je één van je soldaten nodig, zo kan je met de actie ontdekkingsreiziger een soldaat verplaatsen en op je nieuwe locatie een stad oprichten. Je ontwikkelde technologieën bepalen op dat moment hoe ver je soldaat kan reizen. Het grondstofsymbool waar je eindigt neem je op dat moment onder controle, ook hier bepalen je technologieën hoeveel inkomen je daarvoor ontvangt. Met de actie bouwvakker kan je een gebouwkaart nemen en op één van je beschikbare velden leggen. Aan het begin van het spel heb je maar één bouwveld beschikbaar, door technologieën te ontwikkelen kan je tot drie beschikbare bouwvelden bezitten. Tenslotte kan je een soldaat ook opleiden tot kunstenaar en daarvoor drie overwinningspunten in ontvangst nemen of hem laten afreizen naar een gebied dat onder controle staat van een tegenspeler, de aanvaller betaalt hiervoor de aangegeven kostprijs en ontvangt een willekeurig roemfiche.

De technologieën kwamen al vaak aan bod, je kan dus uiteraard ook een nieuwe technologie ontwikkelen door de aangegeven kost te betalen. Voor deze en de drie volgende acties heb je geen beschikbare soldaat nodig. Je kan ook een wonder aanschaffen, de eigenschappen van die wonderen verschillen elke eeuw. Doorgaans geven ze een onmiddellijk effect (voordeel) en/of een effect als je de kaart activeert, maar enkele kaarten geven ook punten aan het einde van het spel. Een andere mogelijke actie is dus het activeren van zo’n kaart, je kan daarmee een wonder of een gebouwkaart activeren en het bijhorende voordeel krijgen. Tenslotte kan je een gouden eeuw starten, wat wilt zeggen dat je in deze ronde niet meer mee speelt. Telkens het jouw beurt is ontvang je nu 2 goud. De eerste speler die een gouden eeuw start mag bovendien een ‘oordeel van de geschiedenis’ kiezen, deze kaart bepaalt hoe de puntentelling aan het einde van de ronde voor alle spelers zal verlopen. Nadat alle spelers een gouden eeuw gestart zijn vindt die puntentelling plaats, waarna alles wordt voorbereid voor een volgend tijdperk. Na vier tijdperken eindigt het spel en ontvangen de spelers nog punten voor hun overige geld, roemfiches en ontwikkelde technologieën. Tenslotte maakt elke speler zijn toekomstige technologie bekend, een doelstelling die je aan het begin van het spel kreeg. Als je hierin geslaagd bent ontvang je 8 bonuspunten. De speler met de meeste punten wint het spel.

Onze mening

Aanvankelijk hadden we geen idee wat we van The Golden Ages moesten verwachten. De spelregels lezen vlot en zijn erg duidelijk geschreven, de speluitleg wordt bovendien erg eenvoudig door de duidelijke illustraties. Alle mogelijke acties staan duidelijk getekend op de spelersborden, de symbolen op de kaarten en/of technologieën staan ook nog eens uitgeschreven op een overzichtsblad. Helaas wilt dit niet zeggen dat de illustraties bij ons in de smaak vallen, maar dat is iets persoonlijk. Het spel zelf speelt heel vlot en heeft veel diepgang. Dankzij de vele mogelijkheden zijn er verschillende wegen die kunnen leiden tot de overwinning, je probeert tijdens elke speelsessie iets anders. Vaak wordt je strategie gedeeltelijk bepaald door je doelstelling en beschavingskaarten, die laatste geven je gedurende elke eeuw een bepaald voordeel. Bovendien kan je dankzij die beschavingskaarten ook bepaalde wonderen aan een goedkopere prijs krijgen, maar die afbeeldingen zijn dan weer erg klein en onduidelijk. Na de actie waarbij je een tegenstander kan aanvallen ontvang je een roemfiche, dat is meteen ook het gedeelte dat we het minst kunnen appreciëren in dit spel: de waarden van die roemfiches gaan van 2 tot 6. Hoe vaker je aanvalt, hoe meer je er moet voor betalen. Het kon dan ook op weinig appreciatie rekenen dat iemand die meerdere keren aanvalt minder of even veel punten kan verdienen dan iemand die slechts één keer aanvalt, het verschil tussen 2 en 6 is wat ons betreft te groot. Het idee van de gouden eeuw is dan weer heel interessant: als je vroeg past kan je nog veel geld verdienen én kiezen hoe de puntentelling die ronde verloopt. Anderzijds kan dat ook in je nadeel spelen, aangezien je tegenspelers dan nog aan beurt komen en er misschien nog wel voor kunnen zorgen dat die puntentelling dan in hun voordeel is!

The Golden Ages is een goed expertspel dat erg leuk en vlot speelt, we hebben het spel steeds met plezier op tafel gelegd en ook onze medespelers waren steeds overtuigd. Toch hebben we niet altijd zin om het spel te spelen, maar dat komt vermoedelijk omdat het niet volledig ons genre van spel is. Het spel is op zijn best met drie of vier spelers, het kan perfect met twee spelers maar is in die situatie iets minder interessant. Met vier spelers komt alles beter tot zijn recht en wordt de wereldkaart veel meer uitgebreid dan met twee spelers.

Conclusie: The Golden Ages is een vlot expertspel.

Met dank aan Quined Games!

The Golden Ages

Auteur: Luigi Ferrini
Uitgever: Quined Games
Aantal spelers: 2 – 4
Tijdsduur: ± 75 min.
Vanaf 12 jaar

Spelbeschrijving

1897, Koningin Victoria zit staat al 60 jaar aan het roer en dat moet gevierd worden. Er wordt veel volk verwacht in de vier resorts! De vier bekendste vakantieverblijven zijn in onderlinge strijd, enkel in het grootste en beste resort zal de Koningin zelf langskomen. Tijd om in actie te schieten, je bent architect in één van die vakantieverblijven. Zorg voor een resort met alles erop en eraan: hotels, monumenten, stations en entertainment. Voor ieder wat wils, een vakantieverblijf heeft namelijk een stedelijk gedeelte, een mooie kuststreek én groene parken.

Als je aan de beurt bent heb je drie mogelijkheden. Één mogelijkheid is om gebouwen/attracties op te richten, elke kaart geeft aan hoeveel kaarten je daarvoor moet betalen én hoeveel punten zo’n gebouw oplevert aan het einde van het spel. Je zal telkens moeten betalen met kaarten van dezelfde soort (hotel, monument, station of entertainment). Met een andere actie kan je bezoekers naar je resort trekken, hoe meer attracties of gebouwen je al bezit, hoe meer bezoekers. De bezoekers staan in een rij op het platform, aan hun valies kan je zien of ze naar ‘t stad, naar zee of naar een park willen. Je zal maar naar één van die gebieden kunnen reizen tijdens deze beurt, dus je neemt alvast de bezoekers mee die terecht kunnen in het stads, zee- of parkgedeelte van jouw resort. Het aantal bezoekers dat in elk gebouw/attractie terecht kunnen staat ook duidelijk weergegeven op de kaart. Bezoekers komen van het platform en/of van de trekstapel en vormen de achterzijde van de gebouwenkaarten. Meestal kan je het soort van gebouw al zien aan de bezoekerszijde, maar de kleur kan je tot hier toe nog niet weten. Met de laatst mogelijke actie kan je kaarten op hand nemen, je neemt dan alle bezoekers uit je volledige resort op hand. Pas dan weet je effectief welke kleur deze kaarten hebben, de kleur bepaalt namelijk in welk gebied van je resort zo’n gebouw staat. Wanneer je deze actie kiest mag je de handlimiet van 12 kaarten niet uit het oog verliezen, overige bezoekers kan je niet op hand nemen en vertrekken terug naar het platform. Als je tijdens de beurt geen van deze drie acties wil of kan uitvoeren kan je ook de bovenste kaart van de aflegstapel op hand nemen.

Het einde van het spel wordt ingeluid van zodra een speler het vereist aantal gebouwplaatsen in zijn resort bezit. Dat aantal is verschillend voor elk resort en wordt aan het begin van het spel bepaald. Tenslotte volgt de puntentelling. Elk gebouw in je resort is het aantal punten waard dat vermeld staat op de kaart, daarnaast krijgen de spelers nog bonuspunten afhankelijk van hun resort. (bv. 2 bonuspunten per gebouw in het stadsgedeelte) Diegene met de meeste punten is de winnaar van Steam Donkey en mag zich aan een visite van de Koningin verwachten!

Het spel voorziet ook een variant voor gevorderde spelers. In deze variant worden enkele rollen/personages toegevoegd, deze kan je tijdens het spel gebruiken om bepaalde voordelen te krijgen. Zo heb je vb. Prinses Royal, zij kan er voor zorgen dat je nieuwe gebouwen gedurende deze beurt wat goedkoper kan aankopen. Als je van haar voordelen geprofiteerd hebt blijft deze kaart gedraaid voor je liggen, je medespelers kunnen in die ronde niet van haar diensten gebruikmaken. Van zodra de kaart terug recht ligt (dus als jij ze tijdens je volgende beurt niet gebruikt) kunnen medespelers die kaart nemen en inruilen met hun personage om van haar diensten te profiteren.

Onze mening

Als je dit artikel gelezen hebt weet je al dat Steam Donkey alvast een positieve indruk op ons heeft nagelaten. We lazen de spelregels – die overigens erg duidelijk zijn – en begonnen zonder verwachtingen aan dit kaartspelletje. Onze eerste speelsessie, met twee spelers, maakte ons meteen enthousiast! Het spel is heel eenvoudig maar bevat veel meer diepgang dan we vermoed hadden. De manier waarop de dubbelzijdige kaarten in dit spel gebruikt worden werkt hier meer dan behoren. Aan het begin van het spel bouw je alvast één of twee gebouwen, liefst gebouwen die je toelaten om veel bezoekers te trekken gedurende je volgende beurten. Later in het spel ga je misschien duurdere gebouwen aankopen, ze trekken dan wel minder bezoekers maar leveren wél meer punten op. Bovendien moet je kaarten in dezelfde kleur en van hetzelfde type op elkaar leggen, wat betekent dat je de voordelen van die vorige kaart op dat moment kwijt bent. Je kan er voor kiezen om ‘snel’ te spelen en veel goedkope maar verschillende kaarten aan te kopen zodat het spel eindigt, in de hoop dat je tegenstanders dan nog volop aan het opbouwen zijn en nog maar weinig kaarten in hun verblijf hebben liggen. Anderzijds kan je ook kiezen om veel kaarten van hetzelfde type te spelen, het levert je meer bonuspunten op en je gaat wellicht ook voor de duurdere gebouwen. Beide tactieken hebben al hun nut bewezen tijdens onze speelsessies, er zijn dus meerdere manieren om het spel te winnen! Ook wanneer je bezoekers trekt moet je beslissingen maken: je ziet enkel het symbool maar niet de kleur, dus welke bezoekers wil je dan gaan halen en welke niet?

We zijn zeer verrast door Steam Donkey, al wilt dat nu niet zeggen dat het plots één van onze favoriete spellen is, maar het is wél een erg goed kaartspel dat we graag nog eens op tafel leggen met iemand die houdt van een goed spel. De bijna-kleurloze lay-out spreekt ons niet meteen aan maar is wel erg functioneel. Alles staat duidelijk op de kaarten vermeld en toch geven de kaarten nog een rustige uitstraling. Het spelersaantal heeft zo goed als geen invloed op het spel waardoor het zowel met 2, 3 als 4 spelers erg leuk is!

Conclusie: Steam Donkey is een verrassend leuk spel met vrij eenvoudige spelregels en voldoende diepgang.

Met dank aan Ragnar Brothers!

Steam Donkey

Auteurs: Gary Dicken, Steve Kendall & Phil Kendall
Uitgever: Ragnar Brothers
Aantal spelers: 2 – 4
Tijdsduur: ± 45 min.
Vanaf 10 jaar

Spelbeschrijving

Abraca… what? is een deductie spel over toverspreuken. Probeer met wat logica en geluk te ontcijferen welke toverspreuken je kan uitspreken op je medespelers. Probeer de beste tovenaar van het dorp te worden, maar pas op dat je geen verkeerde spreuken probeert uit te voeren, dat is alleen in je eigen nadeel!

Elke speler krijgt 5 blokken met daarin één van de acht verschillende toverspreuken, op het speelbord worden vier blokken op zij gelegd. Je kan zien welke toverspreuken je tegenstanders bezitten maar je weet helaas niet wat er voor je staat. Het enige dat je weet is hoe vaak elke toverspreuk voorkomt in het spel; de spreuk met waarde 1 zit er maar één keer in, die met waarde 2 twee keer enz. Als je aan beurt bent zal je moeten raden welke toverspreuk voor je staat, je denkt logisch na en zegt vervolgens een getal van één tot acht. Je linkerbuur zal je vervolgens vertellen of het al dan niet klopt. Als je de juiste toverspreuk hebt uitgesproken verdwijnt die blok en komt deze op het speelbord te staan, alle spelers kunnen dus steeds controleren hoeveel blokken er al uit het spel zijn. Het effect van de uitgesproken spreuk gaat vervolgens in werking, meestal verliest één van je buren daardoor een leven, soms je twee buren en soms zelf alle andere spelers! Met andere spreuken kan je één of meerdere levens terugwinnen of één van de vier geheime blokken op het bord nemen, enkel jij weet dus wélke blok dat is! De volgende spreuk die je uitvoert moet een gelijke of hogere waarde hebben, wanneer ook die spreuk correct blijkt te zijn wordt het effect uitgevoerd en krijg je nog een kans. Van zodra je een verkeerde spreuk toepast eindigt je beurt, je bent een leven kwijt en je voorraad blokken wordt aangevuld tot vijf.

Het spel gaat op deze manier verder tot één van de spelers erin geslaagd is al zijn spreuken te raden of een andere speler van zijn laatste leven te beroven. Deze winnaar ontvangt drie punten, alle andere spelers met nog minstens één leven ontvangen één punt. Elke blok die je d.m.v. een spreuk voor je op tafel kon leggen is tenslotte nog een extra punt waard. Alle blokken worden daarna geschud en opnieuw verdeeld voor een volgende ronde. Het spel eindigt wanneer één speler minstens acht punten haalde, dat is de beste tovenaar aan tafel!

Onze mening

Abraca… what? stond voor Essen toch al op ons lijstje. Het werd voorgesteld als een nieuwe variant op Hanabi, een spel dat bij ons wel in de smaak valt. Buiten het feit dat je je eigen blokken niet kan zien heeft het echter weinig gemeen met Hanabi. Deductie is een element dat hier wel in de smaak valt, en zeker op de manier waarop het in dit spel verweven zit. Het is een vrij eenvoudige deductie dat zelfs kinderen vanaf 8 jaar kunnen meespelen. Vooral in het begin van het spel is het nog wat gokken, er liggen namelijk nog wat tegels gedekt op tafel waarvan je niets weet. Naarmate het spel vordert kan je alle andere blokken zien, behalve de vier gedekte op het speelbord (tenzij je er in slaagt om zo’n blokken te bemachtigen). Zolang je die blokken niet kent ben je uiteraard nooit 100% zeker, maar dat maakt het eens zo spannend wanneer je probeert uit te spelen. De blokken zelf worden niet door iedereen even handig beschouwd, zeker met meer spelers is het wel eens lastig om de blokken van je medespelers goed te kunnen zien. Je kan je blokken best steeds draaien naar de speler die aan beurt is. Door de dikke rand is het niet altijd even vanzelfsprekend om het getal te lezen. De bijgevoegde kaartjes met de effecten van alle spreuken zijn erg handig.

Het spel speelt op zijn best met 4 of 5 spelers. Met 2 en 3 spelers worden er vooraf al enkele blokken op het speelbord geplaatst om te vermijden dat het begin van het spel één grote gok wordt, dat wordt op die manier mooi opgelost. De effecten van de spreuken hebben met 2/3 spelers hebben minder effect, je wordt (bijna) bij elke spreuk van je tegenstander benadeeld. Zeker met twee spelers worden de begrippen linkerbuur, rechterbuur of alle andere spelers overbodig, het is steeds dezelfde persoon die de dupe is. Uiteraard is dat ook omgekeerd het geval, maar het neemt toch de charmes weg van die leuke spel. Dit korte familiespel hopen wij zeker nog te spelen in de toekomst, maar wellicht enkel als we met 4 of 5 zijn. Het doosje en de blokken zijn daarnaast van een goede kwaliteit.

Conclusie: Abraca… what? is een eenvoudig en leuk deductie spel voor 4 of 5 spelers!

Met dank aan Korea Boardgames!

Abraca… what?

Auteur: Gary Kim
Uitgever: Korea Boardgames
Aantal spelers: 2 – 5
Tijdsduur: ± 30 min.
Vanaf 8 jaar

Spelbeschrijving

Sneeuwwitje, Roodkapje en de andere helden verzamelen zich voor een groot avontuur, maar ook de duistere heren bundelen hun krachten in de hoop alle landen te veroveren! Enkel wanneer alle helden goed samenwerken zullen ze er in slagen het plan van de invallers te doen mislukken.

Het basisspel bevat reeds 4 gebieden (realms) met bijhorende volkeren. Afhankelijk van het aantal spelers kan je één tot vier gebieden gaan beschermen. Elke speler kiest een held en krijgt de bijbehorende talentfiches die zullen bepalen hoeveel acties je tijdens je beurt kan doen. Tijdens de opstelling komen er reeds enkele artefacten en schatten in de gebieden te liggen, maar ook de invallers zullen het gebied langzaamaan inpalmen. Tijd om in actie te schieten dus! Als je aan de beurt bent kan je al je talentfiches gebruiken om acties te doen, maar niet alle talentfiches zijn hetzelfde. Zo heb je de vleugels nodig om je held te verplaatsen en heb je andere talenten nodig om eventuele artefacten en schatten op te nemen. Telkens je één van die acties uitvoert verwijder je de bijhorende talentfiches van je bord. Ook als je het opneemt tegen de invallers heb je talenten nodig, hoeveel en welke talenten daarvoor nodig zijn is bij elke invaller verschillend maar staat duidelijk afgebeeld op de fiches. Naast de gewone acties kunnen de spelers hun talentfiches ook gebruiken om stadskaarten te verkrijgen. Hierdoor krijgen ze een bepaald voordeel en/of krijgen ze extra (tijdelijke) talentfiches! Nadat alle spelers hun acties hebben opgebruikt eindigt de ronde. De spelers tellen vervolgens voor elk gebied afzonderlijk hoeveel invallers er nog aanwezig zijn en verplaatsen de zwarte pion dat aantal stappen. Daarna wordt de volgende ronde voorbereid door al de talentfiches terug te nemen én nieuwe invallers in de gebieden te laten arriveren. Van zodra de zwarte pion het veld met nummer 16 heeft bereikt komt de duistere heer in dat gebied tevoorschijn. Om een duistere heer te verslaan moet je niet alleen de nodige talentfiches hebben maar ook de drie artefacten al verzameld hebben. Bovendien moet de speler die de duistere heer verslaat al deze artefacten zélf bezitten, je zal er dus voor moeten zorgen dat die alledrie bij één speler terechtkomen. Als de spelers er in slagen om alle duistere heren te verslaan (één per gebied) winnen ze het spel, maar dan moeten ze er wel voor zorgen dat de zwarte pion niet op 20 geraakt want in dat geval zijn alle spelers verloren!

Het spel kan gespeeld worden op zes verschillende niveaus, variërend van heel gemakkelijk (om met kinderen te spelen) tot heel moeilijk. Het verschil zit hem vooral in het aantal gebieden en duistere heren, maar in de gevorderde varianten komen er nog enkele dingen bij kijken die het nog moeilijker maken.

Onze mening

Alvorens we met ons eerste spelletje 12 realms konden beginnen waren we al erg veel tijd kwijt met het ontcijferen van de spelregels. De spelregels zijn erg ingewikkeld geschreven en zijn voorzien van veel symbolen. De symbolen zijn een vraagteken op zich en vormen in dit spel meer chaos dan wat anders, want zelfs als je het spel kent en enkele keren gespeeld hebt zijn ze nog niet helemaal duidelijk. Gelukkig zijn er al wel enkele filmpjes over het spel te vinden, die hadden we deze keer echt wel nodig om alles goed te begrijpen. Al kan dat natuurlijk ook aan ons liggen. 12 Realms is een coöperatief spel, maar toch heb je regelmatig het gevoel dat je er alleen voor staat. Elke speler begint namelijk in een afzonderlijk gebied en probeert daar ter plaatse zo veel mogelijk onder controle te krijgen. Het is mogelijk om je gebied te verlaten en ergens anders te gaan helpen maar dan is je beurt ten einde en laat je jouw gebied onbeschermd achter terwijl je nog niet weet hoeveel invallers daar tevoorschijn zullen komen in de volgende ronde. Het is dus niet zo vanzelfsprekend om van gebied te verhuizen. Het thema van 12 realms is leuk gevonden en het ziet er op het eerste zicht allemaal erg mooi uit. De doos is dan weer héél onhandig gemaakt, een inleg waar je de helft van het materiaal onder moet verstoppen om het überhaupt in de doos te krijgen. We zijn wellicht niet de eerste die de doos openden en dachten dat we de helft van het materiaal ontbraken. Op die manier voegt zo’n inleg voor ons helemaal niets toe en kan het beter zonder!

Het spel zelf is eigenlijk vrij eenvoudig en kan in 5 minuten uitgelegd worden (ook al heb je die indruk dus niet na het lezen van de spelregels), dankzij de verschillende niveaus kan je het spel zowel met kinderen als met volwassenen spelen. Het is steeds afwegen hoeveel invallers je wel of niet gaat aanvallen. Het heeft geen nut om steeds alle invallers te verwijderen want dan kan je het spel nooit winnen, je moet die zwarte pion namelijk op 16 krijgen alvorens de duistere heer kan arriveren. Vanaf dat moment moet je vermijden dat die zwarte pion op één van de borden op 20 geraakt voor je alle duistere heren hebt verslagen. Helemaal niet zo simpel als het lijkt. Helaas kon het spel ons toch niet voor de volle 100% overtuigen. Sommige speelsessies waren spannend en leuk, anderen werden extreem saai. Het is een coöp waar één speler gerust het voortouw kan nemen en alles dirigeren, een probleem dat in deze categorie vaak om de hoek loert. Ondanks enkele leuke sessies hebben we niet meteen zin om het spel nogmaals op tafel te leggen, de kans is met gevolg ook erg klein dat het nog op tafel komt.

Conclusie: 12 Realms is een spel met eenvoudige spelregels maar kon ons niet overtuigen.

Update: Blijkbaar bezitten wij de eerste/oude editie van 12 Realms. Voor deze versie is er een upgrade kit beschikbaar met alle kaarten, verschillende capaciteiten voor de helden én verbeterde spelregels. Bovendien ontbreken de tokens in sommige exemplaren van deze editie, maar die kan je krijgen door MAGE Company een mail te sturen. In de nieuwe druk is alles aangepast.

Met dank aan MAGE Company!

12 Realms

Auteur: Ignazio Corrao
Uitgever: MAGE Company
Aantal spelers: 1 – 6
Tijdsduur: ± 45 min.
Vanaf 8 jaar

Spelbeschrijving

Wie wordt de kok in dat nieuwe sushi-restaurant? Er zijn verschillende kandidaten voor de nieuwe job, maar slechts één kok zal die begeerde plaats in de keuken kunnen innemen. Denk eraan: je moet snel werken en vele gerechten op een korte tijd maken. Ook hygiëne is belangrijk, gebruik geen vieze ingrediënten in je menu want dat wordt niet gesmaakt in de keuken.

Twee spelers gaan de strijd met elkaar aan. Er worden drie menu’s klaar gelegd en beide spelers ontvangen een set van 6 dobbelstenen. Klaar? Start! De spelers rollen hun dobbelstenen gelijktijdig, ingrediënten die ze nodig hebben laten ze aan de kant liggen en de anderen dobbelen ze opnieuw. Wees snel want je tegenstander is hetzelfde van plan! Hou je tegenstander terwijl goed in de gaten, het is belangrijk dat hij geen vieze ingrediënten gebruikt. Als je hem toch betrapt op een moment dat hij zo’n vies ingrediënt heeft liggen roep je snel ‘Bah!’. Die speler moet helemaal opnieuw beginnen koken, alle ingrediënten worden terug gemengd. Met andere woorden: alle dobbelstenen terug op hand en opnieuw beginnen. Let maar op dat je terwijl zelf niet betrapt wordt met zo’n vies ingrediënt.

Ook de andere spelers moeten opletten, zij hebben de job als chef kok nog niet uit hun gedachten gezet. Als één van deze spelers er in slaagt om de twee actieve koks tegelijkertijd te betrappen op vieze ingrediënten roept die ‘Matté!’. Gedaan met de strijd als het op die manier moet. Dobbelstenen worden doorgegeven en de andere spelers beginnen met de strijd. Van zodra één van de actieve koks erin geslaagd is een recept te maken drukt deze op het belletje, deze speler wint de bijhorende receptenkaart. Er wordt een nieuwe kaart opengelegd, de dobbelstenen worden doorgegeven en twee andere koks gaan in de strijd. Diegene die als eerste vooraf bepaald aantal recepten heeft gemaakt wint het spel.

Onze mening

Het verhaaltje is wel leuk en het spel kan snel worden uitgelegd aan je – liefst stressbestendige- medespelers. Sushi Dice lijkt een tweepersoonsspel dat dankzij een paar kleine regeltjes nu ook met 3 tot 6 spelers gespeeld kan worden. Met twee spelers is het wel leuk, al is het niet speciaal genoeg om regelmatig op tafel te komen. Het feit dat je snel moet dobbelen en daarnaast ook de dobbelstenen van je tegenstander in de gaten moet houden is op zijn minst leuk gevonden, al is iedereen daar niet even goed in. Voor de spelers die toekijken is het – ondanks die regel – toch niet altijd even leuk. Het gebeurd niet zo heel vaak dat je twee spelers tegelijkertijd kan betrappen, vaak dobbelen ze net niet tegelijkertijd. Als de twee actieve spelers naast elkaar zitten is het ook al net iets gemakkelijk dan anders.

Sushi Dice is een dobbelspel met enkele leuke elementen die we niet eerder zagen in een dobbelspel, anderzijds is het ook geen hoogvlieger. We spelen het uiteindelijk het liefst met twee spelers, al is de spelregel ‘Matté!’ in die situatie uiteindelijk niet van toepassing. Met meerdere spelers wordt het wel eens verwarrend wie wanneer de dobbelstenen moet krijgen.

Conclusie: Een vernieuwend dobbelspel om te bepalen wie vanavond moet koken?

Met dank aan Asmodee België!

Sushi Dice

Auteur: Henri Kermarrec
Uitgever: Sit Down!
Aantal spelers: 2 – 6
Tijdsduur: ± 15 min.
Vanaf 7 jaar

Spelbeschrijving

Murano is een eiland vlakbij het bekende Venetië. Net als Venetië is Murano een verzameling van kleinere eilanden die door bruggen met elkaar verbonden zijn, deze kleine eilandengroep staat vooral bekend voor zijn glaswerk. In dit spel varen we met gondels om de acties in verschillende gebouwen te kunnen uitvoeren. We zullen heel wat gebouwen oprichten op de verschillende eilanden van Murano: glasfabrieken, winkels, paleizen en nog veel meer!

Als je aan beurt bent kan je de zwarte gondels verplaatsen, de eerste verplaatsingsactie is bovendien gratis. Als je daarna nog verplaatsingen wilt uitvoeren wordt het steeds duurder: een tweede verplaatsing kost één geldmunt, een derde verplaatsing kost twee munten en voor een vierde verplaatsing betaal je nog eens drie extra! Je mag oneindig veel gondels verplaatsen, zolang je al die verplaatsingen maar kan betalen. De actie waarop je uiteindelijk eindigt is de actie die je deze beurt zal mogen uitvoeren. Met sommige acties kan je vb. gebouwen aankopen, op de ene plaats zijn er glasfabrieken te koop, op andere locaties kan je ook paleizen, winkels en speciale gebouwen aankopen. Om al die gebouwen uiteindelijk op het speelbord te kunnen plaatsen zal je ergens de actie bouwen moeten uitvoeren, dan kan je tot drie dingen bouwen. Alle gebouwen leveren punten of voordelen op, maar vergeet niet dat je eerst straten moet leggen alvorens gebouwen te bouwen. Die straten zijn gratis, maar je bent er wel één van je drie bouwacties mee kwijt en ze leveren géén punten op. Op die straten vind je bovendien de klanten, die heb je nodig als je een inkomen wilt. Als je op een eiland een winkel bezit én er lopen klanten in diezelfde kleur rond dan kan je met een andere actie wat geld verdienen. Ook met glasfabrieken kan je een aardig centje bijverdienen, het glas produceren kost je wegens milieu-vervuiling wel twee punten, maar vervolgens kan je meteen glas verkopen. Als je een set met drie dezelfde kleuren kan verkopen kan dat oplopen tot 20 munten! Een andere belangrijke actie is het aankopen van opdrachtkaarten, deze kaarten heb je namelijk nodig als je bij de eindtelling nog wat punten wilt scoren. Het is daarbij niet voldoende om ervoor te zorgen dat één van de eilanden aan die opdracht voldoet, je moet vervolgens ook nog een gondelier bij dat eiland zetten. Dat laatste kan uiteraard in een andere actie, een plaats die voor jou gereserveerd is kost 2 munten, maar als je ze op een andere plaats wilt zetten zal je 5 munten moeten inleveren. Je begint het spel met 5 gondeliers, je kan er tijdens het spel nog twee bij in dienst nemen, maar je kan ze ook tijdelijk verkopen om 3 munten te krijgen. Als je geen van deze acties wil of kan uitvoeren kan je ook passen, je verzet daarvoor één gondel naar keuze en ontvangt 1 munt.

Van zodra er twee stapels met gebouwen of straten op zijn wordt het einde van het spel ingeluid, alle spelers krijgen daarna nog één beurt. Elke speler mag vervolgens nog één opdrachtkaart toewijden per gondelier dat op het speelbord staat, hiermee kunnen de spelers nog tot 21 punten per kaart verdienen. Gondeliers die ingezet zijn maar waarvoor géén kaart voorzien is leveren nog één punt op, maar kaarten die je niet aan een gondelier kan toewijzen leveren niets meer op. De speler die daarna de meeste punten heeft verdiend is de winnaar van Murano!

Onze mening

Murano werd al vermeld bij onze zoektocht naar het beste expertspel van 2014. Ondertussen kwam het spel wat vaker op tafel en zijn we zeker nog even enthousiast. Het verplaatsen van de gondels zorgt ervoor dat het kiezen van de acties heel anders aanvoelt dan bij andere spellen. Deze manier van ‘acties kiezen’ brengt tegelijkertijd het tactische element in Murano. Jij kiest een actie dat je wilt doen maar tegelijkertijd verplaats je één of meerdere gondels en kan je de situatie voor een volgende speler veranderen. Kan hij daardoor gemakkelijker een actie kiezen? Of staat die gondel nu juist grondig in de weg? Sommige acties staan twee keer op het bord, maar de acties waar je geld mee kan verdienen staan er maar één keer op! In de meeste gevallen willen meerdere spelers die actie uitvoeren, wie zet de gondels ‘mooi klaar’ voor de volgende speler? Soms betaalt een speler plots veel om gondels te verplaatsen waardoor de situatie plots helemaal kan veranderen. Zélfs als je wilt passen moet je nog nadenken, want ook dan moet je een gondel verplaatsen! Het is aan te raden om vrij in het begin van het spel opdrachtkaarten aan te kopen, het is handig als je weet waar je naartoe wilt. Al kan je op het einde uiteraard nog kaarten bij trekken in de hoop betere kaarten in te kunnen zetten bij de eindtelling. De spelregels zijn vrij eenvoudig uit te leggen en het speelt ook heel vlot.

Murano bevat een dubbelzijdig speelbord, enerzijds een bord voor 4 spelers en langs de andere kant voor 2/3 spelers. Het grootste verschil is dat er met 4 spelers een extra eiland beschikbaar is, een plaats die op de achterzijde benut wordt om de stapels kaarten te leggen. We speelden het spel met alle spelersaantallen en speelden het spel uiteindelijk het liefst met twee of drie spelers. Met een volle bezetting leek het alsof het spel aan het einde wat langdradig werd, sommige spelers wisten niets nuttig meer te doen en het ging wat slepen. Een gevoel dat we met twee en drie spelers nooit hebben gehad! Ook met twee viel Murano zeker in de smaak. De kaarten maken het spel toch wel taalafhankelijk, ook al zijn de symbolen op de kaarten vrij duidelijk.

Conclusie: Murano is een topper dat hier zeker in de smaak viel!

Met dank aan Mayfair Games!

Murano

Auteurs: Markus & Inka Brand
Uitgeverij: Mayfair Games
Aantal spelers: 2 – 4
Tijdsduur: ± 70 min.
Vanaf 10 jaar